Bij vragen neem zeker contact!

[Online tentoonstelling] 

Frans Van Immerseel


Door zijn collaboratieverleden werd Frans Van Immerseel opgesloten in een Belgische gevangenis, waaruit hij in 1950 werd vrijgelaten. Door het verlies van burgerrechten en sociale voordelen was de toekomst van vele duizenden Vlamingen en hun families tijdens deze gevangenisperiode hoogst onzeker. Reeds in de gevangenis probeerden deze mensen hun toekomst voor te bereiden.

Het was dan ook in gevangenschap dat de befaamde kadertjes met "Vlaamse spreuken en zegswijzen" ontstonden. Reeds tijdens zijn gevangenschap tekende Van Immerseel deze zeer gegeerde illustraties, waarvan de eerste clandestien werden gedrukt op de gevangenispers en naar buiten gesmokkeld. Zijn vrouw kleurde deze tekeningen met de hand in, en een goede kameraad van Frans — een reeds vrijgelaten repressieslachtoffer — maakte de kadertjes. Zo ging mevrouw Van Immerseel van deur tot deur om deze kadertjes te verkopen, als enige bron van inkomsten om hun gezin te onderhouden.

Wegens het grote succes werden deze kadertjes tot in het midden van de jaren zestig van de vorige eeuw gemaakt en verkocht. Daarna concentreerde de kunstenaar zich volledig op zijn prachtige en wereldberoemde glasramen.

Wij hebben van deze kadertjes een tachtigtal in ons archief, waaronder ook enkele Franstalige en Duitstalige exemplaren. Deze anderstalige spreuken werden steeds enkel op aanvraag gemaakt. Hoeveel verschillende spreuken er ooit zijn gemaakt, is helaas niet bekend.

In onze online tentoonstelling tonen wij de exemplaren die wij bezitten. Als er mensen zijn die andere kadertjes hebben of meer informatie kunnen geven, vernemen wij dit graag zodat we het kunnen noteren.

Alvast bedankt!

Frans Van Immerseel aan het werk
Frans Van Immerseel aan het werk
De spreuken werden allemaal met de hand ingekleurd , dit zijn enkele voorbeelden van onafgewerkte prenten
De spreuken werden allemaal met de hand ingekleurd , dit zijn enkele voorbeelden van onafgewerkte prenten

Een meisje en een glaasje wijn, verdrijven elke nood. en wie niet drinkt. en wie niet kust is haast zo goed als dood

Waar oude wijven dansen gaat veel stof op

Elke dag ook maar een draadje gesponnen, op 't einde van 't jaar een hemdsmouw gewonnen

Vrouwtje fijntjes opgeblonken, hoedt de man voor 't schuine lonken

Kakken gaat voor bakken, ook al staat de oven nog zo heet

Waar men gaat langs Vlaamse wegen, oude hoeve, huis of tronk. Komt men U Maria tegen, staat uw beeltenis ten pronk.

Als ik gedronken heb, ziet het iedereen; als ik dorst heb, ziet het niemand!

Hard tegen Hard, zei de duivel en hij scheet tegen een donderslag

Zaken zijn als kruiwagens; ze staan stil als men ze niet voortduwt

Wat drie denken te weten dat bevestigen honderden

Distels en doornen steken zeer, boze tongen nog veel meer

drinkt ge. sterft ge. Drinkt ge niet, sterft ge ook. Dus: Zuipt!

Zou men armoe lijden om een mondje meer?

God gaf ons geen linnen. maar garen om te spinnen.

Arbeid voor vrouw en kroost. is Vaders zoetste troost!

De zotten dragen het water uit, de wijzen vangen de vis.

Ieder man zijn vogeltje, zei de paster en voor mij een gebraden gans

Wie vroeg opstaat en doet zijn best; die vindt de vogel in zijn nest

Wie twee hazen jaagt, verliest de ene uit het oog en laat de andere lopen

Een gesloten lijf doet de apothekers-winkel open

Een kus zonder baard, is een eitje zonder zout

Als vader abt de beker grijpt, de monnik grijpt de kruik

Gelezen, uitgeleend. Beduimeld en verloren is 't droeve lot aan menig boek beschoren

Jagen is een mannelijk dansen en dansen een vrouwelijk jagen

Een oprechte "godverdomme" is beter dan een schijnheilige "onze vader"

God geneest en de dokter strijkt het geld op

Wie zou van rozen dromen als oogsttijd is gekomen!

Blijft smed je vier omtrent; blijft bakker bij je trog: die best zijn ambacht kent, mist nog

Wanneer de hovenier slaapt, zaait de duivel onkruid

Een vos verliest wel zijn haren maar niet zijn streken

Mijn vrouw: het roken en wat boeken, ziedaar mijn reinste geesteslust. Wat zou ik elders vrienden zoeken? Zij stoorven stellig deze rust

"Hoe groter bron, hoe nuchterder dorst "zei Teunis en hij zabberde aan de brandspuit

Daar zijn meer oude zuipers dan oude artsen

Er zijn meer oude zuipers dan oude artsen


Optimist tot in de kist

Kinderkak is de beste wijn voor vrouwentrouw

Wie zou van rozen dromen als oogsttijd is gekomen!

De voorste hond vangt de haas

Elke boer kust zijn vrouw op zijn manier

Ploegen is goed voor het hart en voor het land

Advokaten en wielen dien goed gesmeerd

God kon niet altijd bij de mensen zijn, daarom schonk hij hun een moeder

Mint gij niet vrouw en wijn en zang blijft gij een dwaas uw leven lang

Het is elke dag jachtdag, maar niet elke dag vangdag.

Vrees niet waar weerklinkt het lied. Slechte mensen zingen niet!

De bliksem en de nijd gaan de kleinste huisjes voorbij en slaan op de grote torens

Als de vos de passie preekt, boer pas op je ganzen

Wie aan de weg bouwt, laat de mensen praten.

De hemel drinkt, de aarde drinkt, waarom zouden wij niet drinken?

Ons heerke veranderde water in wijn, hoe kan zat zijn zondeke zijn?

De ene eet de vruchten en de andere heeft tandpijn

Kijkers moeten zwijgen!

Een bloemken voor de ruit. Een vogelken in de muit. Een vrouwken met een blij gelaat. Houdt man en kind van straat

Wie vroeg zaait, vroeg maait

Houd uw haerdvier veilich en uw hartvier heilich

Waar de vrouw goed huishoudt, groeit er spek aan de balk

Wijsheid vindt men in de boeken, wijs zijn zal men elders zoeken

Horen, zien en zwijgen

Wie zijn kind bemint, spaar de roede niet

Uit schamel lemen hutje bouwt de liefde een droompaleis van goud

't Is gezond voor ziel en lijf elk zijn glas en elk zijn wijf

Een vrouwtje trouw en schoon is waard een koningskroon

Een ongeluk komt nooit alleen

Een groter leugenaars dan slager en tandarts. Bij de ene is het vlees nooit taai; de andere doet nooit iemand pijn!

Mint gij niet vrouw en zang, blijft gij een dwaas uw leven lang


Grote dieven rijdente paarde, kleine dieven hangen tussen hemel en aarde

Wijn en muziek verblijden het hart

Ik ben de baas in huis maar wat mijn vrouw zegt zal gebeuren